.JPG)
६४ वर्षीय चेतनाथ र ५६ की सावित्रीदेवी अधिकारीले आफ्नो जीवनमा भएको नचाहेको परिवर्तनसँगै सोचेका थिए अब देशमा पनि परिवर्तन हुनेछ । तर, उनीहरुले सोचे अनुसार देशमा केही परिवर्तन भएन् ।
देशमा भएको एक दशक लामो द्वन्द्वलाई सम्झने हो भने त उनीहरुको मुटु नै चिरिन्छ । सावित्रीका आँखा रसाउँछन् । उनको गला अवरुद्ध हुन्छ । चाहेर पनि बोल्न सक्दिनन् ।
यही द्वन्द्वका क्रममा उनीहरुले आफ्ना दुई सन्तान गुमाए । त्यो पनि छ महिनाको अवधिभित्र । उनीहरुका दुवै छोरा एकै दिन नेपाल आर्मीमा भर्ती भएका थिए । ‘देशको सेवा गर्न र जनताको सुखका लागि लड्छु भन्थे दुईटै’ सावित्री भन्छिन्–‘खोई उनीहरुले ज्यान दिए पनि के भा’छ र यो देशमा ?’
उनीहरुको जेठो छोरो धर्मेन्द्र कर्णालीमा भएको दोहोरो भिडन्तमा परेका र कान्छो छोरो कृष्ण घर आएका बेला माओवादीले अपहरण गरेर लगेपछि हत्या गरे भन्ने मात्र उनीहरुले खबर पाएका छन् । दुवै छोराहरुको राम्रोसँग अन्तिम संस्कार पनि गर्न पाएका छैनन् । ‘हड्डी मात्र ल्याएर दे पनि कमसेकम मन शान्त त हुन्थ्यो’ सावित्रीले आफ्नो मनको हुटहुटी पोखिन् ।
उनीहरुको ३५ र ३२ वर्षका छोराहरुले ०६१ सालमा देशको लागि बलिदानी दिए । शरीरमा छर्रा लागेर उपचार गरेर बिदामा घर आएका र निशस्त्र अवस्थामा रहेका कान्छो छोरालाई अपहरण गरेर हत्या गर्नु द्वन्द्वको नियम विपरित भएको चेतनाथ बताउँछन् । छोरालाई अपहरण गरेर लैजाने मान्छेहरु खुलेआम घुमिरहेको देख्दा आफुहरु थप पीडित भएको उनीहरु बताउँछन् ।
‘दुवै छोरा त गए, लाश त होईन हड्डी पनि पाईएन’ चेतनाथ भन्छन् ‘ मार्ने मान्छेहरु खुलेआम घुमिरहेको देख्दा बुढियाले मन थाम्न सकिन्, अनि उसकै लागि भनेर नै हामी दुवै देवघाट आएका ।’ २०६५ सालमा ६७ हजारमा किनेको कुटी नै उनीहरुको घरबास बनेको छ । उमेरले ६० को दशक वरिपरि रहेका दुवैको जीवन अहिले १०१ नम्बरको कुटीमा गुजारी रहेका छन् ।
.JPG)
छोराबुहारी र नातिनातिनासँगै हाँसखेल गरेर जीवन बिताउने उनीहरु सपना पनि देशको द्वन्द्वले खोस्यो । नेपालीलाई पीडा र आँशुमा डुबाउने द्वन्द्व देशमा नभएको भए अधिकारी दम्पती अहिले आफ्नै घर आगनमा रमाईरहेका हुन्थे । बर्दियामा रहेको आफ्नो जग्गा जमिन उनीहरुले बटैया दिनु पर्थेन । भने सावित्री मानसिक रुपमा विक्षिप्त पनि हुन्थिनन् र नियमित औषधी खानुपर्ने अवस्था पनि आउँथेन ।‘जे त भयो मन त बाँध्नु नै पर्ने रहेछ ।’ निशस्त्र अवस्थामा रहेको छोरालाई अपहरण गरेर लैजाने र हत्या गर्ने दोषीलाई कार्बाही हुन्छ की भन्नेसम्म उनीहरुलाई आशा छ । त्यही भएर आफुसँग रहेका कागजपत्र चेतनाथले सम्हालेर राखेका छन् भने मानवअधिकारका क्षेत्रमा काम गर्नेहरुसँग पनि कुराहरु बुझिरहेका छन् । ‘हाम्रो मन बुझाउने बाटो नै त्यही हो कमसेकम दोषीलाई कार्बाही होस् । अनि हड्डी मात्र बुझेर भए पनि अन्तिम संस्कार विधि पु¥याएर गर्न पाम्’ चेतनाथले मनको कुरो फुकाए ।
राहत अन्तर्गत कान्छो छोराको सात लाख रुपैयाँ पाए । भने सावित्रिको नाउँमा मासिक साँढे छ हजार रुपैयाँ पेन्सन पाउँछिन् । वीरेन्द्र सैनिक अस्पताल छाउनीमा उपचारको लागि सुविधा पाएका छन् । जेठो छोरा धमेन्द्रको राहत रकम बुहारी र नातिनातिनाले १० लाख पाए । रकमको रुपमा पाएको राहतले उनीहरुको मनको पीडा भने शान्त भएको छैन ।
देशमा १० वर्षसम्म चलेको अशान्ति र द्वन्द्व पश्चात् पनि नेपालीले शान्तसँग जीवन बिताउन नपाएको चेतनाथ बताउँछन् । द्वन्द्वले देश र समाजलाई केही फाईदा नभएको उनको ठम्याई छ । भन्छन् –‘कति नेपालीका छोराछोरी मरे, कोही हराए । सम्पतिहरु पनि क्षती भयो । अनि फाईदा अहिले कुन नेपालीलाई भएको छ त?’
